18 Mart-24 Mart arası “Yaşlılar Haftası” olarak değerlendirilmektedir.Bu hafta boyunca yaşlılık sorunları gündeme getirilecek,sessiz ve bu dezavantajlı kesimin talepleri,ihtiyaçları tartışılacak,konuşulacak ve çözümü için çaba gösterilecektir.
Teknolojinin gelişmesi,tıbbi hizmetlerdeki gelişmişlik,ekonomik ve sosyal düzeydeki ilerlemeler,
İnsanların bilinç düzeyinin yükselmesi, insan ömrünü uzatmıştır.Dünyada ve ülkemizde insan ömrü uzamakta ve yaşlı nüfus hızla artmaktadır.Bilindiği gibi, 65 yaş ve üzeri, Dünya Sağlık Örgütü tarafından “ yaşlı” olarak tarif edilmektedir.Yaşlılar,toplumların hizmet etmiş,emekleri ve ürettikleri ile ülkelerinin gelişmesine katkı
Sağlamış bireyleridir.Onlara vefa borcumuz ve yaptıkları için teşekkür etmek görevimiz vardır.Herkes bir gün yaşlı olacak ve bu statü ile karşılaşacaktır.
Dünyanın her yerinde yaşlıların yasal ve uluslarası hakları , korunma ve kollanmak gibi öncelikleri vardır. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde ve her ülkenin anayasasında ve yasalarında yaşlılariçin pozitif ayrımcılık ve kollayıcı hükümler vardır.
Yaşlılar konusunda yetkili ve görevli Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’dır. Bakanlığın sitesinde bu konuda pek çok vaad ve pek çok güzel tavsiyeler var,elbette yaşlılar bu iyi niyetli çabalar için teşekkür ediyor,ancak ülkemizde2023 yılı rakamlarına göre 8.722.806 ,65 yaş ve üzeri yaşlı olduğu ve bunların sadece devlete ait 169 huzurevinde 14.662 yaşlıya hizmet verildiği, mevcut 270 özel huzurevinde 13.508 kişi barınmaktadır. Ülkemizde özel ve kamuda huzurevi ve bakımevlerinde kalabilenler toplam 28.170 kişidir. Ve sadece yaşlıların % 0.32 si huzurevi ve özel yaşlı bakımevlerinden faydalanma hakkı elde edebilmiştir. Yani yaşlıların %1’i bile barınma konusunda ihtiyacı olan hizmeti alamamaktadır.
Özel ve kamuya ait huzurevlerinde ancak 28.170 yaşlının hizmet aldığı düşünülürse,Aile Ve Sosyal Hizmet Bakanlığı’nı yapacağı daha çok iş olduğunu söylemek haksızlık olmaz., çünkü mevcut yaşlı nüfusun yüzde biri bile barınmak için huzurevi bulabilme şansına sahip olamamıştır.
2010 yılında % 8.8 olan yaşlı nüfus, 2023 yılında % 10.2 ye çıkmıştır.Görüldüğü gibi yaşlı nüfus hızla artmaktadır. Bununla birlikte barınma ihtiyacının da hızla arttığı kabul edilmelidir. 2030 yılında bu nüfusun % 12.9 olacağı hesap edilmektedir.Bu da yaşlılar için daha çok huzurevi ve yaşlı bakımevi yapılmasını gerekli kılmaktadır.
Oysa,2025 yılında yapılan bütçede Aile Sosyal Hizmet Bakanlığı Bütçesine aktif sağlıklı yaşlanma hizmeti için öngörülen ödenek 15.097.557.000 tl.dir.Bakanlık bütçesine,çocuklar için 41.002.548.000 tl,engelliler için 99.602.583.000 tl. bütçe ayrılmıştır.Elbette yaşlılar için barınma,bakım,sosyal hizmet ve aktif ve sağlıklı yaşlanma için bu bedelin yeterli olamayacağı ortadadır.
Yapılan araştırmalar, yaşlıların 1) sağlık, 2)sosyal ve ekonomik ihtiyaçlar, 3) Barınma ihtiyaçlarının olduğunu ortaya koymuştur. O halde,yaşlılar daha çok huzurevi,yaşlı bakımevi ve daha çok sosyal hizmet bekliyor, 18 Mart-24 Mart 2025 Yaşlı Haftasında bu sessiz çoğunluğun bu taleplerini ve dileklerini aktarmak herhalde bize bir görev yüklüyor.Yaşlılarımıza saygılar sunuyor,uzun ve sağlıklı ömürler diliyoruz.
YAŞLILAR HAFTASI
Mustafa Emin Dinççağ
Yorumlar