14 Mart Tıp Bayramı,ülkemizde hekimliğin bilimselliğe yönelişinin 198.nci yılı olarak kutlanacaktır.1827’de Cerrahane-i Amire,Tıphane-i Amire adlı modern tıp okulunun eğitime
başladığı gün olan her yıl 14 Mart’larda, bu gün tıp bayramı olarak değerlendirilmektedir.
Hekimler,milli mücadelede vatanının işgali karşısında direnç göstermişler,bağımsızlık ve hürriyet için kuva-yı Milliye hareketine katılmışlar ve destek olmuşlardır.İşgal kuvvetlerine karşı Tıbbiyeli Hikmet Boran,mektebi-i Tıbbiyeye işgal kuvvetlerine rağmen,Türk Bayrağı asmış ve hekimlerin bu uğurdaki mücadelesini ateşlemiştir.
Cumhuriyetin kadroları arasında en parlak,en genç bürokrat Mustafa Necati; başarıları,yaptıkları ile halkın,vatandaşın hayranlığını kazanmış ve en çok takdir edilen devlet adamlarından bir olmuştur.
Kuva-yı Milliye Hareketine omuz vermiş,Mustafa Kemal Atatürk’ün yanında yer almış,TBMM’nin ilk üç döneminde milletvekilliği yapmıştır.1924 Anayasasının yürürlüğe girdiğinde Bayındırlık Bakanlığı,Adalet Bakanlığı,Tevhid-i Tedrisat Kanunu sonrası,Harf Devriminde Milli Eğitim Bakanlığı yapmıştır. İzmir doğumlu olan Mustafa Necati,Darendeli Halit Bey ile Naciye Hanımın evladı olarak 1894 yılında doğdu.Türkiye Muallimler Birliği Genel Başkanlığı,Kastamonu Çocuk Esirgeme Kurumu,kurucusu ve başkanı,Kastamonu İlim Derneği kurucusu,İzmir Altay Spor Kulübünün kurucusu ve bir çok sivil toplum kuruluşunun kurucusu olmuş parlak bir Cumhuriyet Gönüllüsü idi.
1 Ocak 1929 tarihinde,apandisit patlaması sonucu ameliyat edildi ve ardından Ankara Numune Hastanesi’nde vefat etti.Halkın ve Devletin gönlünde yer etmiş bu sevilen Devlet Adamının ölümü ülkede büyük bir şok etkisi yarattı.
Basın,Mustafa Necati’nin tıbbi hata yüzünden kaybedildiğini yazdı ve hekimleri suçladı.Günlerce basında ülke hekimlerini yetersiz olduğu, ülkedeki tıp eğitimin iyi olmadığı,Avrupa düzeyinde olmadığı gibi iddialar, hekimler ile devlet yetkililerinin arasını açtı.Ciddi devlet krizi ortaya çıktı.
Prof.Dr.Nusret Fişek,14 Mart’ta Tıp Bayramı’nın 1935 yılında, Tıp Talebe Cemiyeti Öncülüğünde kutlanmaya başladığını anlatırdı.
Mustafa Necati’nin ölümü sonrası, 12 Mart 1935 yılında kutlanan Tıp Bayramı Devletin ve hekimlerin barışması olarak kabul edilir.Bu tarihten sonra,darbe dönemleri hariç,tıp bayramı kesintisiz 14 Mart’ta kutlanmıştır.
Hekimlerin,hekimliğin ,tıp eğitiminin, ülkenin sağlık sisteminin konuşulduğu,tartışıldığı “ tıp bayramı” ölüm,kalım,hastalık,deva,ilaç,fedakarlık mesleği olan hekimliğin bir motivasyon ve kendini sorgulama günüdür.
İlk Tıp Bayramı 1929 yılında 12 mayıs tarihinde kutlanmıştır.1937 yılına kadar tıp bayramı hep 12 Mayıslarda kutlanmıştır.1929 yılında Cumhuriyetin en parlak ve en genç bakanı Mustafa Necati’nin apandisit patlaması sonrası beklenmeyen ölümü sonrası, 14 Mart’ta kutlanılan,12 Mayıs tarihinin değiştirildiği bu günün hikayesi pek de bilinmiyor. Ancak,bu tarihi olayın bu yönü de unutulmamalıdır.Tarihe bir not düşülmesi anlamında çok önemlidir.
14 MART’IN ÖYKÜSÜ
Mustafa Emin Dinççağ
Yorumlar