Beklenen oldu memur ve emekli bir kez daha hüsrana uğradı.
1 Ağustos’ta başlayan kamu toplu sözleşme görüşmeleri Kamu Görevlileri Hakem Kurulu tarafından bağıtlandı. Kurul 7 milyona yakın memur ile memur emeklisinin maaşına 2024 yılı için yüzde 15+10, 2025 için ise yüzde 6+5 artış yansıtılmasını kararlaştırdı. Bu oranlar hükümetin ilk teklifini revize ederek Memur-Sen’e sunduğu ikinci önerinin aynısı.
Hükümetin atadığı akademisyen ve bürokratların çoğunlukta olduğu kuruldan yüksek artış beklemek, zaten gerçekçi olmazdı. Nitekim zam kararı 6’ya karşı 5 oyla alındı.
Memurun sözleşmede öncelikli talebi kira yardımı ne yazık ki karşılık bulmadı. Memur-Sen kira yardımını masaya getirse bile hükümet oralı olmadı bile. Büyük kentlerde yaşayan kamu çalışanları maaşının büyük bölümünü kiraya harcıyor. İnsanca yaşam koşullarına sahip bir konutun kirası 15-25 bin lira arasında değişiyor. Hal böyle olunca kamu çalışanları büyük kentlerden Anadolu’ya tayin istiyor.
Bağıtlanan sözleşmeyle, memura üç ayda bir ödenen toplu sözleşme ikramiyesi artık aylık verilecek. Böylelikle Memur-Sen’in üye sayısını artırmak için talep ettiği madde kabul edildi. Diğer konfederasyonlar aylık ödemeye karşı.
Memur sendikalarının eli güçlü olmadığı, siyasi iradeye yakın yetkili konfederasyon Memur-Sen’in masada dişe diş mücadele edememesi, salt açıklamalarla yetinmesi toplu sözleşme görüşmelerini danışıklı dövüşe çeviriyor. Hükümet ne verirse o zammın alınacağı toplu sözleşme görüşmeleri, göstermelikten öteye geçemiyor.
4688 sayılı yasa iyi niyetle yaşama geçirilmesine karşın, grev hakkından yoksun olduğundan memurun eli kolunu bağlayarak yaptırım gücünü engelliyor.
Güvenlik görevlileri başta olmak üzere stratejik konumlarından ötürü bazı kamu çalışanları kapsam dışı bırakılarak, diğer memura grev hakkı tanınmalı. Yoksa memur ve memur emeklisi hükümetin iki dudağı arasından çıkacak artışa layık görülür.
Milyonlarca memur ve emekliye 2025 yılının ilk 6 ayı için verilecek zam, toplu sözleşmeyle belirlenen dahil 3 Ocak'ta açıklanacak 6 aylık enflasyon tutarı ile netleşecek. Öngörüler ocakta maaş ve aylıklara yüzde 40-45 arası artış yapılması yönünde.
Her yeri alev alev yakan hayat pahalılığı karşısında yüzde 50 zam dahi yetersiz kalır. Sonbahar ile birlikte doğalgaz tüketiminin artacağı dikkate alınırsa, dar ve sabit gelirliler adına yaşam daha zorlaşacak.
Ekim veya kasımda doğalgaz ve elektriğe hatırı sayılır oranda zam gelmesi kuvvetle muhtemel. O vakit daha çok boşalacak cepler.
Hayat pahalılığı dizginlenmediği sürece memur, emekli, esnaf, çiftçi, dul ve yetimin maaş ve aylığının satın alma gücü gerilemeyi sürdürür.
Toplumun en alt gelirine sahip SSK ve Bağ-Kur emeklisi de gözünü ara zamma dikti. Ekimde yeni yasama yılına başlayacak Meclis’ten müjde bekliyor milyonlar. Ocakta bu gruba da 6 aylık enflasyon zammı verilecek. Gerçek olan şu ki, enflasyona yenilen düşük aylık ve maaşlarla rahat yaşam sürdürmek olası değil...
Hüsran yine hüsran...
Şükrü Karaman
Yorumlar