Emeklilikte Yaşa Takılanlar’a (EYT) ilişkin yasasının hayata geçmesiyle işverenlerin ödeyeceği kıdem tazminatı tutarı kabaracak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bakanlığının 2023 yılı bütçe görüşmeleri sırasında yaptığı konuşmada, yasanın çıkmasıyla 1.5 milyon çalışanın hemen emekliliğe hak kazanacağını açıkladı.
1999 Eylül öncesi sigortalı başlangıcı olup 20 yıl çalışma süresini tamamlayan ve 5 bin gün prim ödeyen kadınlar ile 25 yıl çalışma süresini tamamlayan ve 5 bin gün prim ödeyen erkek çalışanlar, emeklilikte yaşa takılıyor.
Bu kapsamda 5-8 milyon arasında kişinin bulunduğunu vurgulayan Bakan Bilgin, yasanın 2023 yılında hayata geçmesiyle ilk aşamada 1.5 milyon kişinin emekli olabileceğini bildirdi. 1.5 milyon kişinin yüzde 87’sinin özel sektörde çalıştığına vurgu yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, işverenlerin ödeyeceği kıdem tazminatı tutarının hayli fazla olacağını bildirdi.
Asgari ücret üzerinden SGK primi ödenen kişiye verilen 3.500 lira tutarındaki en düşük emekli aylığının ocakta 4.500 liraya çıkarılması halinde patronlar, emekçiye ortalama bu tutar üzerinden kıdem tazminatı verecek. Bu hesaplama ile patronların 1.5 milyon çalışana toplam kıdem tazminatı tutarı yaklaşık 200 milyar lirayı bulacak. Yüksek aylık alanlar daha fazla kıdem tazminatı alacak.
Önceden gerekli önlemleri alıp kıdem tazminatına kaynak ayıran  patronlar, toplu ödemelerde zorlanmayacak. Lakin kıdem tazminatları için yeterli birikimleri olmayanlar, oldukça zorlanacak.
Nitekim işverenler, emeklilikte yaşa takılanlara ilişkin yasanın uygulanmasıyla kamu ve özel sektör işletmelerinin mali yapısı ile personel dengesinin bozulacağını savunuyor.
Bu kez kendilerinin EYT mağduru olmak istemediğini açıklayan patronlar, emekli olacak çalışan sayısına göre firmalara daha sonra ödemek koşuluyla uygun faizli ve uzun vadeli hazine kaynaklı kredi verilmesini, İşsizlik Sigortası Fonu’ndaki paranın kıdem tazminatlarının ödenmesinde kullanabilmesini siyasi iradeden talep ediyor. Kullandıkları kredi ve fon parasını 12-24 ay taksitle ödeyebileceklerini açıkladılar. Siyasi iradenin yanıtını bekliyorlar.
Kuşkusuz, yıllarını ve emeğini bir işletmeye veren çalışanın ayrılırken veya emekli olurken kıdem tazminatını alması, anasının ak sütü gibi helal. Eğer yıllardır akıttığı alın terinin karşılığından yoksun kalıyorsa, vebali çok büyük. Günümüzde kıdem tazminatı ödenmeden vicdansız işverenler tarafından işlerine son verilen çok sayıda emekçi var. Haklarına kavuşabilmek için yargının yolunu aşındırıyor garibanlar.
Aslında patronların çalıştırdığı emekçiye ödeyeceği kıdem tazminatına belli kaynak ayırıp saklaması gerekiyor. Ancak açıklamalarından öğreniyoruz ki çoğunluğunun buna yönelik birikimi yok. Sonuçta, hangi yöntemle olursa olsun işçi kıdem tazminatını alabilsin, mağdur olmasın.  
15 bin 371 lira 40 kuruş olan mevcut kıdem tazminatı tavanı, asgari ücretteki artışa koşut ocak ayında yükselecek. Tavan tutarı en yüksek dereceli devlet memuruna yıllık verilen ikramiyeyi aşamıyor...