EYT’lilerin emekli olmaya başlamasıyla bankaların promosyon rekabeti hız kazandı.
Yasanın hayata geçmesiyle ilk aşamada 2.5 milyon kişi emeklilik hakkını edinecek. Kamu ve özel bankalar, yeni emeklileri çekebilmek için promosyon ödemesinin yanı sıra, kredi paketi de hazırladı.
İştahı kabaran bankalar aylığını taşıyan EYT’lilere 3.500 ila 10.000 lira arasında promosyon vaat ediyor. Emeklinin alacağı aylık tutarına göre saptanan promosyon üç yıl süreli ödeniyor. Diğer yandan emeklilik için prim günü yetmeyenlere uygun koşullarda kredi kampanyaları da düzenleniyor.
Promosyon rekabeti öylesine kızıştı ki 10 bin lira alan emekliye aylığını taşıması halinde nakit 10 bin lira bile ödeniyor. Gözünü kararttı bankalar. Tabii bunu emeklinin kara kaşı kara gözü için yapmıyorlar. SGK tarafından hesaplara yatırılan aylıkları bir gün olsa bile çalıştırarak para kazanıyorlar. Aynı zamanda emekliyi bağlayarak her türlü banka işlemlerini gerçekleştiriyor, oradan da kar ediyorlar.
Özel bankalar yüksek promosyon öderken, kamu bankaları daha cimri emekliye. Özeller aylıklara göre üç yıl için 7-10 bin lira arasında verirken, kamu bankaları 3.500-5.000 lira ödüyor. Aslında gariban emekliye verdikleri promosyon devede kulak bile değil. Zira bankacılık sektörü 2022 yılını bir önceki yıla göre yüzde 366.4 artışla 433.5 milyar lira karla kapadı.
Daha yüksek tutarda promosyon ödeyebilirler. Lakin üç yıl için en çok 10 bin lira veriyorlar. O da aylığı yüksek olana. Aylık tutarı düştükçe promosyon da az oluyor. Dediğim gibi kamu bankaları özellere göre daha cimri. Eli sıkı olmalarından ötürü milyonlarca emekliyi özel bankalara kaçırdılar. Ne yapsın insanlar bu hayat pahalılığında? Kim daha fazla veriyorsa oraya koşuyorlar.
Taleplere karşın kamu bankaları promosyon tutarını artırmamakta kararlı görünüyor. Üç yıllık mevcut sözleşmelerin günün koşullarına göre yenilenmemesinden dolayı emekli hak kaybına uğruyor. Özel bankalar birbirleriyle kıyasıya yarış halinde iken kamu bankalarının yerinde sayması tepki topluyor.Siyasi otorite talimat vermediği sürece promosyonları artırmaları olanaksız.
Geçen yıl kar rekoru kırdılar. Bu paranın bir bölümünü emekliye ve çalışana verseler ne olur? Öyle ya ödenmeyen batık kredileri birilerine bonkörce dağıtmaktan emekli ve çalışana sıra gelmiyor. Hiç olmazsa yıllık enflasyon oranında artırsalar. O da yok.
Emekliye cimri davranan bankalar özel sektör çalışanlarına hayli bonkör. Maaşların yüksek olmasından özel sektör ve bakanlıklarda üç yıllığına 40-70 bin lira arasında promosyon veriyorlar. Emekliye de insan onuruna yakışan promosyon ödemeliler.
EYT’den emekli olup da ilk aylığını alacak olanlar, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) formunda aylık almak istediği bankayı tercih edebilir ve bankanın promosyonundan yararlanabilirler. Banka tercihi e-devlet üzerinden ve SGK şubelerinden de gerçekleştirilebiliyor...
Bankaların promosyon rekabeti...
Şükrü Karaman
Yorumlar