Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) seslerini siyasi iradeye duyurabilmek için bir kez daha alanlarda olacak.
Yüz binlerce EYT’li emeklilik haklarının verilmesine yönelik istemlerini 15 Mayıs Pazar günü 12-15 saatleri arasında İstanbul Maltepe sahilinde gerçekleştirecekleri mitingde “Adalet ve vicdan varsa çıksın artık bu yasa” diyerek haykıracak.
EYT Federasyonu 17 Mart 2019 tarihinde de aynı yerde 2 milyon kişinin katılımı ile miting yapmıştı. Aradan geçen 3 yıllık süreçte haklarına kavuşamayan EYT’liler, bu kez 5 milyon kişinin katılımının beklendiği mitingle siyasi iradeye yeniden gür şekilde seslenecek. Mitinge siyasi parti, sendika ve sivil toplum örgütlerinden temsilcilerin katılması bekleniyor.
8 Eylül 1999’da çıkarılan 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Yasası ile oyunun kuralı bir gecede değiştirilerek emeklilik yaş sınırı yükseltilmişti. Prim ödeme gün sayısı ile çalışma sürelerini dolduran 4 milyon 700 bin kişinin emekliliği, bir gecede 2 ile 15 yıl arasında ötelenmişti. Yaşa takılmalarından ötürü analarının ak sütü gibi helal olan emekliliğe yıllardır kavuşamıyorlar.
Prim ödeme gün sayısı ile çalışma süresini tamamlamalarına rağmen yaş engelinden ötürü emekli olamayan milyonlarca kişi ekmeğini kazanabilmek için özel sektöre başvurduğunda “Yaşlısın işe alamayız” yanıtı ile karşılaşıyor. Devlet ise bu kişilere “Yaşın genç çalış” diyerek emekli etmiyor. Böylesine bir çıkmaz içindeler.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Hem çalışıp hem emekli olup çift dikiş yapacaklar” diyerek EYT’lilere olumsuz yanıt vermişti. Oysa bu insanların çoğu yoğun işsizlik ortamında iş sahibi olamıyor.
Sayıları giderek artan ve bir dernek çatısı altında toplanan EYT’liler, çeşitli platformlarda yakınmalarını dile getirmelerine rağmen sürekli oyalanıyor. Siyasi iktidar, seçim dönemlerinde çeşitli sözler verdiği halde 4 milyon 700 bin kişinin umudunu hep kursağında bıraktı.
Hükümet, SGK bütçesine ağır yük getireceği gerekçesiyle EYT’lilerin taleplerine olumlu bakmıyor. Oysa yasa çıksa bu kapsamda hemen emekli olacakların sayısı 1 milyona yakın. Bunun SGK’ya aylık maliyeti de iddia edildiği gibi 150-200 milyar lira değil, 20 milyar lirayı aşkın tutar. Hem EYT’lilerin tümü bir anda değil, aşamalı olarak emekliliğe hak kazanacak. Zaten günümüzde her ay 35 bin, yılda 400 bine yakın kişi emekli oluyor.
Yasanın çıkması halinde hemen emekli olacaklara bağlanacak aylık tutarı da savlandığı gibi çok yüksek olmayacak. Çünkü 2008 yılında hayata geçirilen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Yasası uyarınca aylık bağlama oranı yüzde 35’e kadar düşürüldü. Mevcut emekli aylıklarının 4.253 liralık net asgari ücretin altında kalması da aylık bağlama oranlarının düşüklüğünden kaynaklanıyor.
EYT’liler bağırmaktan, taleplerini çığırmaktan yoruldular. Evlerine ekmek götürebilmek, çocuğuna harçlık verebilmek için emeklilik haklarının daha fazla geciktirilmesini istemiyorlar. İkinci kez buluşacakları Maltepe Sahili’nde siyasi iradeye seslerini yeniden duyurmaya çalışacaklar. Tabii duyan olursa…
EYT’liler yine alanlarda…
Şükrü Karaman
Yorumlar