Dünyada öğretmenlikten avukatlığa, doktorluktan mühendisliğe, bahçıvanlıktan müteahhitliğe kadar binlerce çeşit meslek var. Bunlardan bir kısmının faaliyet alanı direkt canla ilgiliyken bir kısmınınki de malla ilgili. Tıp doktorluğu, eczacılık ve veterinerlik gibi meslekler sağlık problemlerini ortadan kaldırmaya dönük hizmetler üretirken bakkal, market ve manavcılık gibi mesleklerde mal alım satımı ile uğraşmaktadır. Bir de öyle meslekler var ki, onların faaliyet alanı da hem malla hem de canla ilgili. İşte bu mesleklerin başında da müteahhitlik mesleği bulunuyor.
Ne zaman bir deprem olsa doğal olarak akla ilk önce binalar ve o binaları inşa eden müteahhitler geliyor. En son Malatya Yeşilyurt’ta meydana gelen deprem, yaralarımızı bir kez daha tazeledi. Depreme dayanıksız çürük binalar, mal ve can kayıplarına yol açıyor. Deprem bölgesindeki yıkılmamış binalar da artık güven vermiyor. İnsanlar barınma ve sığınma alanı olarak kullandığı en güvenli ve en mahrem yaşam alanlarından kaçarak çadırlara sığınıyor. Tüm bu olumsuzlukların temelinde de eğitimsizlik, görev ihmali ile para kazanma hırsı geliyor.
Açık kaynaklardan da görüleceği üzere Türkiye’de 450 binden fazla müteahhit var. Ülkemizde parası olan, 18 yaşını doldurmuş, lise mezunu herkes müteahhitlik yapabiliyor. Mesleğe başlangıçta nüfus cüzdanı, ticaret ve meslek odası kaydı ile elle yazılmış “yemin” belgesi metnini imzalamak yeterli oluyor. Bu konuda mesleki eğitim almış olma şartı aranmıyor. Mesleki eğitim almış mühendis ve mimarlar da vasıfsız kişilerin emri altında çalışmak zorunda kalıyor.
Müteahhitlik hizmeti yapan herkes mi kötü? Asla... Dünya çapında iş yapan öyle firmalarımız var ki başarıları ile insanın göğsünü kabartıyor. Dünyada inşaat sektörü ile ilgili yayın yapan birçok dergi var. Bunlardan en prestijlisi de ENR (Engineering News Record). Bu dergi, her yıl müteahhitlerin bir önceki yılda ülkeleri dışındaki faaliyetlerinden elde ettikleri gelirleri esas alarak, dünya kamuoyuna sağlıklı ve güvenilir bilgiler sunuyor.
ENR dergisi, geçtiğimiz günlerde ‘Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi Listesi’nin 2022 yılı sonuçlarını açıkladı. Bu sonuçlara göre Türkiye’den listede 42 firma yer aldı. Türkiye, firma sayısına göre dünya ikincisi. Dünya birincisi ile üçüncüsünü merak edenler için de Çin 79 firma ile birinci, ABD 41 firma ile üçüncü. O zaman dünyanın 3 büyüğü; Çin, Türkiye ve ABD.
Peki, uluslararası arenada ve kurtlar sofrasında başarı elde eden müteahhitlerimiz nasıl bu duruma geldi? Kurumsallaşarak. Can ve mal güvenliğini ön plana çıkararak. Yapılacak iş merkezi, stadyum ve gökdelen gibi binaların 9 şiddetindeki bir depreme nasıl dayanabileceğini hesap ederek ve ona göre malzeme kullanarak…
