İnsanoğlu hata ve yanlış yapmaya müsait olarak yaratılmıştır. Ancak mümin, hata yapınca hatasından vazgeçmeyi bilmeli ve işlediği günahtan dolayı pişman olup Allah’tan affını dilemelidir.
Mümin, günahlarından dolayı kesinlikle ümitsizliğe kapılmamalı ve Allah’ın rahmetinden ümidini kesmemelidir. Rabbimiz fütursuzca günah işlemiş olan kullarına haber vermesi için efendimize hitaben: “De ki: Ey kendilerine (Günah işleyerek) kötülük etmekte aşırı giden (günahkar) kullarım! Allah’ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin. Doğrusu Allah, bütün günahları affeder. Çünkü O, çok bağışlayandır, çok merhamet edendir.” (Zümer:53) buyurmaktadır. Burada önemli olan kulun hatadan uzaklaşıp Allah’a dönmesidir.
Hz. Ali, bir sahabenin tövbe ve istiğfar kelimelerini aceleyle tekrarladığını görünce adama; "Tövbede asıl olan bu değildir. "der. O sahabe de doğrusu nedir" diye sorar. Hz. Ali şöyle cevap verir: "Tövbenin geçerli olabilmesi için şunlar gerekir. 1) Yaptığın günaha pişman olman, 2) Yerine getiremediğin farzları yerine getirmen, 3) Gasp ettiğin bir hakkı (varsa) geri vermen, 4) Eziyet ettiğin kimseden özür dilemen, 5) İşlediğin günahı tekrarlamama konusunda gayret etmendir.
Tövbe, kişinin yaptığı işin çirkinliğini, kötülüğünü kalbinde hissedip, ondan tiksinerek vazgeçmesidir. Bir başka deyişle tövbe, kulun yönünü hatadan itaata çevirmesidir.
İbrahim (a.s)’ın ifadesinde olduğu gibi tövbe, insanın hayatını, gidişatını sorgulaması ve yönünü, istikametini yaratana döndürmesidir. ‘’Bakınız, ben gerçeklere uymayan her şeyden uzak durarak yüzümü ve özümü, gökleri ve yeri var eden Allah'a çevirmekteyim..” (Enam;79)
Tövbe, kurtuluşa koşmak, kurtuluşun Allah’ta olduğunu bilmektir. Ey müminler hep beraber Allaha yönelin umulur ki bu sayede kurtulursunuz. (Nur:31)
Tövbede en önemli husus, kişinin yaptığı hataya pişman olması, başka bir sebepten değil sırf Allah’ın rızasını kazanma adına onu terk etmesi, yönünü ve istikametini Allah’a çevirmesidir. İşte böyle tövbe yapan bir kişi için Efendimiz; Günahlarına tövbe eden kimse sanki o günahı hiç işlememiş kimse gibidir. Buyuruyor.
Rabbim millet olarak kendine dönebilmeyi, rızasını kazana bilmeyi ve her türlü sıkıntıdan kurtulabilmeyi nasip eylesin.
TÖVBE – ALLAH’A DÖNME
Abdullah KILIÇ
İl Müftü Yardımcısı