Yazdığımız yazılar okuyucunun ilgisini çekiyor mu? Bu soruya evet diyebilmek için, yazının güncel olması, insanları ilgilendirmesi, hayatın içinde ve işine yarayabilecek olması en önemli kriterler, bu şartları sağlayan yazılar elbette okunuyordur.
Bugün konumuz halk sağlığı. Halk sağlığı, Google tarifi ile; toplumdaki sağlık sorunlarını teşhis edip, bunları iyileştirmeyi, halkın sağlık düzeyini yükseltmeyi amaçlayan bir tıp dalıdır.
Yaşamı süresini uzatan,yaşam kalitesini, iyileştiren “ hastalık önleme bilimi ve sanatı“ diye tanımlıyor, wikipedia...
Trafik kazaları, halk sağlığını ilgilendirir mi? Elbette, yaşamın ve ölümün olduğu her yerde, halk sağlığı vardır. Çünkü, alınabilecek tedbirlerle bu ölümler önlenebilir. Tüketici davranışları halk sağlığını ilgilendirir mi? Elbette, alüminyum kaplardan yemek yemek, asbestli borulardan su içmek, pet şişeler ile su tüketilmesi insan sağlığı için olumsuz öğeler barındırabilir. Alzheimer hastalığı ile alüminyum miktarının, asbetli ortamın, mezetelioma adı verilen akciğer kanseriyle ilgili olduğu, pet şişeler ile içindeki suya bisfenol_a bulaştığı ve bunun insan sağlığı için tehdit olduğu hakkında yayınlar ve bilgiler mevcuttur.
O halde; insan sağlığını korumak, hastalıkları önlemek halk sağlığının birinci dereceden konusudur. Oysa günümüzde tedavi edici hekimlik öne çıkmış, halk sağlığı son derece ihmal edilmiştir.
Halk sağlığının, koruyucu hekimliğin, önemli ilkeleri vardır:
Birinci ilke, sağlıklı beslenme, sağlıklı olabilmenin en önemli koşulu sağlıklı beslenmenin sağlanmasıdır.
İkinci ilke, aşılanma (bağışıklama) dır. Dünya çapında bir salgın olan covit-19 pandemisinden aşı sayesinde kurtulduk. Birçok bulaşıcı hastalık aşı ile önlenebiliyor.
Üçüncü ilke, erken tanı ve tedavidir. Bir hastalığı erken tanımak ve tedavi etmek, ölümleri azaltmak için yapılması gereken en önemli tedbirdir.
Dördüncü ilke,sağlık eğitimidir. Yani insanları sağlık konusunda eğitmek, hastalıklardan korumak için gereken bilgi ve davranış değişikliklerini yapmak halk sağlığının en önemli görevi ve ilgi alanıdır.
Sağlıklı cinsel yaşam, bilinçli üreme ve ana-çocuk sağlığı da halk sağlığının önem verdiği konulardandır.
İnsan ömrünü uzatabilmek, yaşam kalitesini artırabilmek, önlenebilir hastalıkları ve kazaları önlemek halk sağlığına önem veren sistemler ile mümkündür. Sel felaketinde İzmir’de elektrik çarpması nedeniyle kaybettiğimiz iki vatandaşımızın ölümü, koruyucu hekimliğin eksikliği ve tedbirsizliğin sonucudur. Ne yaptığımızı bilerek, nelere mal olacağını düşünerek yaşamak, bize daha uzun ömür ve sağlık olarak dönecektir. Onun için halk sağlığı önemlidir...