Antioksidanlar, kateşinler ve L-theanine açısından zengin olan çaylar sağlığa oldukça yararlıdır. Ancak bazı durumlar da sağlığınızı tehdit de edebilir. Metebolizmeyı hızlandıran, beyin fonksiyonlarını iyileştiren çay dozunu aştığınızda tehlikeli olabilir. Peki, çok fazla çay içmenin zararları nedir?, Günde ne kadar, kaç bardak çay içilmelidir? İşte detaylar...
ÇAYIN AKTİF BİLEŞENLERİ
Çay yaprakları biyolojik olarak aktif bileşiklerden oluşan bir bitkidir. En az 2 bin tane aktif bileşen mevcut olduğuna inanılmaktadır. Bunlar arasında polifenoller, karotenoidler ve klorofil, kafein ve teofilin gibi maddeler ve ayrıca L-theanine gibi özel amino asitler bulunmaktadır. Küçük miktarlarda vitamin ve mineraller de vardır. Taze çay yapraklarında bulunan polifenoller başlıca flavonoidlerdir. Çayda, kaempferol, kersetin ve mirisetin gibi flavonoller de çok miktarda bulunur. Çay yaprakları ayrıca litre başına 40 ila 300 mg arasında değişen değerlerle kafein içerir. Diğer uyarıcılar teofilin ve teobromindir. Bunlar, merkezi sinir sistemi üzerindeki uyarıcı etkisi iyi bilinen maddelerdir. Kuru ağırlık içeriği kahve çekirdeklerinde bulunandan daha fazla olmasına rağmen, farklı işleme teknikleri nedeniyle çayda bulunan uyarıcılar içecekte daha küçük bir miktarda bulunur.
BİR FİNCAN ÇAYDA NE KADAR KAFEİN VAR?
Bir fincan çay, eşit miktarda kahvenin yarısı kadar kafein içeriğine sahiptir. Ancak gün içerisinde çok fazla çay tüketiyorsanız bu miktar göz ardı edilmemesi gereken bir miktardır.
ÇAY YAPRAKLARI FLORÜR İÇERİR
Çay yaprakları, çeşide bağlı olarak litre başına 1 ila 2 mg arasında değişen değerlerle büyük miktarlarda florür içerir. Florürün günlük tolere edilebilir alım değeri yaklaşık 10 mg'dır. Çay yaprakları, kuru ağırlığına göre yüzde 1-2'den fazla L-theanine içerir. Bu madde, ince bağırsakta tamamen emilen, kan-beyin bariyerini geçebilen ve glutamata benzer yapısı sayesinde nöroprotektif aktiviteye sahip bir amino asit içerir. L-theanine ayrıca çayın tadından sorumludur, tat verir ve rahatlatıcı etkisiyle çayda bulunan uyarıcıların etkisini azaltmaya yardımcı olabilir. Çay yapraklarında enzimatik etkiden türetilen 600'den fazla uçucu bileşik vardır. Bunlar, çayın sadece bir içecek olmadığını, sağlığın en iyi destekleyicilerinden biri olduğunun göstergesidir. Bunlar, özellikle siyah çayda bol miktarda bulunan farklı özellikleri olan bileşiklerdir.
ÇAYIN FAZLASI ZARAR
Her şeyde olduğu gibi, çayda da asla aşırıya kaçmamalısınız. Çay sağlığınız için iyidir, ancak aşırı miktarlarda tüketildiğinde yan etkileri olabilir. Aşırı tüketimi, özellikle sağlık sorunlarına yol açabilecek bazı çay türleri de vardır. Genellikle yeşil çayın sağlık için mucizevi bir içecek olduğu ve çoğu zaman daha fazla içildiğinde daha iyi hissettireceği düşünülür. Ancak yeşil çay aşırı tüketilirse birçok yan etkiye sahiptir. Kafein içeriği nedeniyle siyah çay da aşırı tüketildiğinde zararlıdır.
ÇAYIN YARARLARI
Çay, dünyada en çok tüketilen üçüncü içecektir. Zihne, kaslara, kalbe ve hafızaya iyi geldiğini bilinmektedir. Özellikle Asya'da antik çağlardan beri halk, faydalı etkileri için çay içmiştir ve bu içecek hala zihin ve beden için gerçek ritüeller olan 'çay törenlerinin' merkezinde yer almaktadır.
Bazı araştırmalara göre, çay beyin fonksiyonlarına iyi gelir, özellikle içeriğindeki L-theanine ve kateşinler güçlü antioksidan etkiye sahiptir ve serbest radikallerle mücadelede ve hücresel yaşlanmada faydalıdır.
Çay, metabolizmanın işleyişine yardımcı olur ve bakteriyel enfeksiyonların önlenmesine katkıda bulunur. Bununla birlikte, faydalarına rağmen, aşırı çay tüketimi her zaman iyi değildir ve genellikle onu sağlıklı bir içecek yapan faydalı maddeler aşırı tüketim nedeniyle çeşitli yan etkilere neden olabilir.
FAZLA ÇAY İÇMENİN ZARARLARI
Açıklığa kavuşturulması gereken ilk nokta, çayın genellikle tein içerdiği ve bu nedenle sadece bağımlılık yapmakla kalmayıp, gün içinde aşırı çay tüketiminin "çay sarhoşluğu" denilen duruma neden olabileceğidir.
Çaydaki kafein içeriği çayı güçlü bir uyarıcı yapar ve özellikle çok yüksek düzeyde tein içeren çaylar vardır, bunların tüketimi kahve gibi migren başlangıcını tetikleyebilir, uykusuzluğa neden olur ve uyku bozukluklarını kötüleştirir, ayrıca sinirlilik, endişe duygularını artırır. Hatta bazı durumlarda çay tüketii çarpıntı, mide bulantısı, mide ağrısı ve kusmaya neden olacak kadar ileri gidebilir.
Yeşil çay, beyaz çaylar ve bazı siyah çaylar gibi tein açısından özellikle zengin olan çaylar ve yararlı özellikleri nedeniyle sıklıkla büyük miktarlarda tüketilen matcha çayı çeşitli yan etkilere neden olabilir. Genellikle siyah çayların tein içeriği için kötü olduğu düşünülür, ancak birçok siyah çayın tein içeriği yeşil çaylardan daha düşüktür.
İşte aşırı çay tüketiminin sağlığa zararları;
Mideye zararlı
Bazı çaylar fazla tüketilirse, içeriğindeki tein nedeniyle veya daha 'ham' çaylar oldukları için mideye zararlı olabilir. Bazı çaylardaki kafein konsantrasyonu, sindirime dahil olan asit miktarını arttırdığı için mide bulantısına veya mide ağrılarına neden olabilir.
Kalp sağlığını tehdit ediyor
Yeşil çay tüketimi, kateşin içeriği nedeniyle kalp ve damar hastalıklarının önlenmesinde etkilidir. Öte yandan çay, kafein içeriği nedeniyle tansiyonu artırabilir ve kalp atışlarını hızlandırabilir, kalp ve damar sistemi üzerinde baskı oluşturabilir. Ayrıca sinir sistemini uyarabilir ve kaygı, sinirlilik ve stres durumlarını kötüleştirebilir. Kalp damar rahatsızlıkları, kalp yetmezliği ve anksiyete sorunu yaşayan kişilere aşırı çay tüketimi önerilmemektedir.
Demir emilimini bozabilir
Demir, sağlıklı bir metabolizma için temel bir mineraldir. Hemoglobin üretimi için gereklidir, ancak çay gibi gıdalar tanenler açısından zengin olduğu için demir emilimini engeller. Tanenler demir ile emilimi engelleyen çözünmeyen kompleksler oluşturur. Çayda bulunan tanenleri azaltmak için demlenme süresinin azaltılması önerilir. Ancak bu aynı zamanda yararlı maddelerin ve kafeinin içeriğini de azaltacaktır. 4-5 dakika boyunca hafif demlenmiş bir çayın tanen içeriği azaltacaktır. Demir emiliminin sağlıklı olması için yemeklerden en az 20 dakika sonra çay içilmesi tavsiye edilir.
Hamilelikte sorunlara neden olabiliyor
Hamilelik sırasında, özellikle yeşil çay gibi kafein ve kateşin içeriği nedeniyle folik asidin etkisine müdahale edebilecek aşırı çay tüketiminden kaçınılması tavsiye edilir. Özellikle hamilelikte günlük yeşil çay ve siyah çay alımı, bebekte kalp hızı artışı veya uykusuzluk gibi rahatsızlıklara yol açabileceğinden önerilmez.
İlaçlarla etkileşime girebilir
Bazı ilaçlarla etkileşime girebileceği ve etkinliklerini tehlikeye atabileceği için ilaç alanlar için aşırı çay tüketimi önerilmez.
GÜNDE KAÇ BARDAK ÇAY İÇİLİR?
Ne kadar yeşil çay içebilirsiniz? Günlük çay dozu nedir? Bunlar günlük çay tüketimi hakkında en sık sorulan sorulardan sadece birkaçı. Diğer kafeinli içecekler gibi aşırı çay tüketimi asla iyi bir fikir değildir. Peki, günde ne kadar çay içilebileceğinin bilinen bir sınırı var mı?
Güne eşlik edecek bir fincan sıcak çay keyfi büyük bir rahatlama ve keyif kaynağı olabileceği bilinir ancak içerdiği kafein kaygı, sinirlilik, tansiyonun yükselmesi ve kalp atışlarının hızlanmasına neden olabilir.
Peki günde ne kadar çay içilebilir? Cevap, birçok farklı duruma bağlıdır. Bazı araştırmalar günde 10 bardak kadar çay içilebileceğini söylemektedir. Aslında içtiğiniz çaydaki kafein içeriği önemlidir. Uzmanlar kilo başına en fazla 3 mg'a kadar kafein alınmasını öneriyor ve bu alımın akşamdan önce yapılması gerektiğini söylüyor. Akşamları alınan kafein vücudu etkileyebilir ve uykusuzluk gibi sorunlara neden olabilir.
Kimi uzmanlar ise günde 400 mg'a kadar kafein alımının sağlıklı olduğunu bildiriyor. Bu miktarlara göre, çayların içeriği genellikle fincan başına 15 ila 70 mg arasında değiştiğinden, günde birkaç fincan çayı kolayca tüketebilirsiniz.
Günde daha fazla bardak çay içebilmek için ikinci demleme çayları içebilirsiniz. Çünkü ilkinde yapraklar çok fazla teini serbest bırakır. Ayrıca, kısa süreler için demlenmeye bırakılan yaprakları küçük dozlarda günde birkaç bardak içmekle başlayarak, vücudun teine karşı direncini anlayabilirsiniz.
SAMSUN HABER İLE İLGİLİ İÇERİKLERE GÖZ ATIN.
