Bir gün farkla EYT yasasından yararlanamayan, çalışmaya devam eden SSK ve Bağ-Kur’lular, kademeli emeklilik düzenlemesinin hayata geçirilmesini bekliyor.
Anımsanacağı üzere 8 Eylül 1999 öncesi çalışmaya başlayanlar, yani Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için 3 Mart 2023’te yürürlüğe giren 7438 sayılı yasa ile emeklilikte yaş sınırı kaldırıldı.
Yasa ile 8 Eylül 1999 öncesi çalışma yaşamına atılanlara emeklilik olanağı tanınırken, 9 Eylül sonrası işe girenler, bu haktan yoksun bırakıldı. Yani 9 Eylül 1999 sonrası sigortalı olanlar açısından emeklilik koşulları arasında derin uçurum ve eşitsizlik oluştu. Sosyal devlet uygulamasına aykırı yasal uygulama, vicdanları incitti.
Bu durum bir gün farkla emekliliği kaçıran ve uzun yıllar çalışması gerekenlerin tepkisine yol açtı. Düşünsenize 8 Eylül 1999’da işe başlayanlar yasadan yararlanıp hemen emekli olabiliyor. 8 Eylül’den bir gün, bir ay sonra çalışmaya başlayanlar kapsam dışı bırakılıyor. Buna göre erkekler 17 yıl, kadınlar 20 yıl çalışıp emekliliğe hak kazanacak.
8 Eylül’den önce sigorta girişi olanlar 43 yaşında emekli olabilirken, yasayı bir günle kaçıranlar emeklilik için 60 yaşına dek beklemek zorunda kalacak.
9 Eylül 1999 sonrası sigortalı olup da EYT yasasından yararlanamayanlar hak arayışlarını sürdürüyor, siyasi iradeye çağrıda bulunuyor. Bu doğrultuda 5 bin üyesi olan Emeklilikte Adalet Derneği, 15 Ekim ‘deki ilk mitingin ardından 21 Ocak’ta İstanbul- Kartal ‘da ikinci kez miting yaparak, seslerini bir kez daha hükümete duyurmaya çalıştı. Onların isteği kademeli emeklilik sistemine ilişkin yasasının bir an önce çıkarılarak haksızlığın giderilmesi. Bakalım hükümet seslerini duyacak mı? Öyle ya bir gün farkla bu denli uzun beklemek hangi akla sığar.
Bu arada 7438 sayılı EYT yasasından yararlanıp emekli olanlar 5 milyona yakın kişiden hala aylıkları bağlanmayanlar var. Onlar da bir an önce işlemlerin hızlandırılarak aylıklarına kavuşmak istiyor . Zira hayat çok pahalı ve ivedi paraya gereksinimleri var. Aslında ellerine geçecek para da yeni 10 bin TL’ye çıkarılan en düşük aylık kadar. Yeter mi? Elbette yetmez.
Her ne kadar hükümetin gündeminde olmasa bile olası senaryolara göre kademeli emeklilik sistemi şöyle olabilir.
1 Ekim 2015 tarihinden sigortalı olanlar için kadın 58, erkek 60 yaş ve en az 7200 prim günü ile emekli olabilmesi.
9 Eylül 1999 sonrası sigortalı olanlardan ileri yaş grubundakiler kadın 55, erkek 58 yaş ve 4500 prim günle emekli olması.
1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olanlar için ileri yaşta emeklilik koşulları kadın 58, erkek 61 yaş ve 5400 gün prim gün koşulu ile emekli olabilmesi.
Tabii tercih ve saptayacağı seçenek hükümetin takdirinde...