Sizlerle geçen yazımızda çocuklarda davranış problemlerinden bahsetmiştik. Bu yazımızda çocuklarda görülen davranışsal problemlerden biri olan yalan söyleme davranışı üzerinde duracağız.
Gelişim sürecindeki çocuklar, dünyayı anlamaya çalışırken bazen ilginç yollar seçebilirler. Bu yollardan biri de yalan söyleme davranışıdır. Peki neden çocuklar, zaman zaman gerçekle uyuşmayan hikayeler anlatır? Bu sorunun cevabını ararken, çocukların gözlerindeki masumiyeti ve yaratıcılığı düşünmek belki de önemli bir anahtardır.
Yalan Söylemenin Temel Nedenleri:
Hayal Gücü ve Yaratıcılık:
Çocuklar, hayal güçlerinin zirvesine ulaştıkları bir dönemde, gerçekle hayali birbirine karıştırabilirler. Onlar için, bir öykü anlatmak bir oyunun bir parçası olabilir.
Duygusal Durumlar:
Bazı durumlarda çocuklar, bir konudan kaçmak ya da bir cezadan kaçınmak amacıyla yalan söyleyebilirler. Bu, çocuğun içsel dünyasındaki duygusal karmaşanın bir yansıması olabilir.
Sosyal Beklentiler:
Çocuklar, çevrelerindeki yetişkinlerden veya arkadaşlarından beklentileri karşılamak adına gerçeği esnetebilirler. Bu, genellikle çocuğun çevresindeki ilişkileri koruma ve kabul görmeyi sağlama çabasından kaynaklanır.
Ebeveyn Tepkisi:
Ebeveynler olarak, çocuklarımızın yalan söyleme davranışına karşı nasıl tepki vermemiz gerektiği önemlidir. Sert ve cezalandırıcı bir tutum, çocuğun duygusal dünyasını daha da karmaşık hale getirebilir. Bunun yerine, anlayışlı bir yaklaşım benimsemek ve çocuğun neden yalan söylediğini anlamak daha faydalı olabilir. Empati, çocuğun kendini ifade etmesine yardımcı olabilir.
Eğitici Bir Yaklaşım:
1-Duyguları Anlamak:
Çocuğa duygularını ifade etme konusunda destek olmak önemlidir. Bu, onun gerçek ihtiyaçlarını ifade etmesine yardımcı olabilir ve yalan söyleme ihtiyacını azaltabilir.
2-Alternatif Çözüm Yolları:
Çocuğa, sorunlarını çözmek veya duygusal ihtiyaçlarını karşılamak için farklı yollar öğretmek, onun başa çıkma becerilerini geliştirmesine yardımcı olabilir.
3-Aile İletişimi:
Aile içinde açık bir iletişim ortamı sağlamak, çocuğun duygusal dünyasını paylaşmasını kolaylaştırabilir. Aile bireyleri arasındaki güven ve saygı, çocuğun yalan söyleme ihtiyacını azaltabilir.
Unutmayalım ki çocuklar, dünyayı keşfederken, bazen kendi yaratıcılıkları içinde kaybolabilirler. Ebeveynler olarak, onlara dürüstlük, empati ve çözüm odaklı düşünme gibi değerleri aşılamak, onları yaşamın gerçeklerine hazırlamada önemli bir rol oynayacaktır.
Uzman Psikolojik Danışman / Özel Yetenekliler Uzmanı
Tuğçe GÜNDÜZ YILMAZ